De rol van de stuurman is uitvoerend en leidinggevend van aard. Hij heeft een zelfstandige functie in teamverband. Hij draagt verantwoordelijkheid ten opzichte van zijn werkomgeving, zichzelf en zijn collega’s. Hij is verantwoordelijk voor de kwaliteit van zijn eigen werk en moet zich daarover tegenover de reder kunnen verantwoorden.Daarnaast heeft hij ook een hiërarchische verantwoordelijkheid voor de resultaten van de andere opvarenden, d.w.z. dat hij alle andere opvarenden aanstuurt bij hun werkzaamheden. Hij geeft vanaf de brug instructies t.b.v. de visvangst en hij is verantwoordelijk voor de werkzaamheden aan dek.Hij speelt, binnen de eigen grenzen, in op wisselende of onverwachte omstandigheden, zoals veranderende of gevaarlijke weers- of verkeersomstandigheden. Hij handelt in lijn met zijn verantwoordelijkheid en betracht daarbij de nodige zorg voor materieel, milieu, veiligheid en economisch werken.