De analist pathologie voert zelfstandig analyses uit. Hij signaleert afwijkingen en onderneemt dan zelf actie en bekijkt of hij het probleem kan oplossen. Hierbij kent hij de grens van zijn eigen verantwoordelijkheid en weet hij wanneer er anderen moeten worden ingeschakeld (leidinggevende of patholoog). Hij werkt volgens de aanwezige werkvoorschriften (Standard Operational Procedures) en protocollen voor werken op een pathologie laboratorium.   Hij is verantwoordelijk voor het goed omgaan met veel verschillende chemicaliën, reagentia en apparatuur. De analist pathologie overlegt veelvuldig met de leidinggevende van het laboratorium of met de betrokken specialist (klinisch patholoog).